Sách lý giải hiện tượng Murakami

Sách do Y Khương dịch, giúp độc giả trả lời câu hỏi: Vì sao nhà văn Nhật Bản này trở thành một hiện tượng văn chương toàn cầu? Điều gì khiến độc giả văn học trên toàn thế giới đón chờ tác phẩm mới của ông năm này qua năm khác, đặt cược giải Nobel văn chương cho cái tên Haruki Murakami?

Jay Rubin đưa người đọc trở lại những ngày thơ ấu của cậu bé Murakami ở Kyoto, những năm ông học về nghệ thuật sân khấu tại Đại học Waseda, Tokyo, giữa bối cảnh nước Nhật trải qua nhiều biến động. Tác giả đi sâu vào quãng thời gian ông làm chủ một câu lạc bộ nhạc jazz ở quê nhà, vừa làm bếp, chọn nhạc, vừa viết những cuốn sách đầu tay. Tác phẩm khắc họa chân dung Murakami quyết đoán và kỷ luật trong cuộc sống, việc sáng tác.

Ông dịch sách, kết nối các nhà văn ở Mỹ và phương Tây. Ông chạy marathon và nghe jazz. Ông ngồi viết tiểu thuyết ở nhiều nơi, cả trong và ngoài nước Nhật. Haruki Murakami là nhà văn ẩn mình trước công chúng, luôn tự duy trì nguồn năng lượng sáng tạo trong cuộc sống cá nhân.

Trong hầu hết tác phẩm của Murakami, âm nhạc tạo ra sự kết nối giữa các phần. Jay Rubin viết: “Với Murakami, âm nhạc là phương tiện hữu hiệu nhất để tiến vào những ngách khóe sâu tận của vô thức, cái thế giới phi thời gian nằm bên trong tâm thức của chúng ta. Ở đó, ở cái lõi của tự ngã, tồn tại câu chuyện về mỗi con người chúng ta: một tự sự đứt quãng mà ta chỉ có thể biết được thông qua hình ảnh. Giấc mơ là một cách quan trọng để tiếp xúc với những hình ảnh ấy nhưng chúng thường trỗi lên vô chừng khi ta đang thức, bị gián cách nhanh chóng bởi ý thức, rồi bất ngờ quay trở lại nơi chúng xuất hiện”.

Bằng cách soi chiếu lại những tác phẩm văn chương với đời sống cá nhân của Murakami, Jay Rubin giải mã chi tiết những biểu tượng, ẩn dụ và cấu trúc độc đáo trong thế giới tiểu thuyết của ông. Tờ The Independent nhận xét: “Thành công lớn của Rubin là chứng minh được sự phức tạp của ký ức và mặt nghĩa lặp đi lặp lại trong tác phẩm của Murakami. Những lập luận sắc sảo của ông cho ta cái nhìn sâu sắc để khám phá ra tính liên tục tạo nên sự ngông cuồng hơn người của nhà văn vĩ đại này. Trình tự thời gian của một sự nghiệp lẫy lừng được Rubin sắp xếp rất thú vị và mạch lạc, nhưng việc ông giỏi nhất chính là kết nối những hình ảnh phong phú trong văn xuôi của Murakami lại với nhau”.

Jay Rubin sinh năm 1941, là dịch giả Mỹ, người có công lớn trong việc đưa các tác phẩm của Haruki Murakami đến với độc giả Anh ngữ. Các tác phẩm của Haruki Murakami như Biên niên ký chim vặn dây cót, Rừng Na Uy, 1Q84, Những câu chuyện ngắn về người Nhật Bản… do Jay Rubin dịch sang tiếng Anh có sức lôi cuốn lớn nhờ sự am hiểu văn hóa, con người tác giả. Dịch phẩm Biên niên ký chim vặn dây cót của Jay Rubin đoạt Giải thưởng Noma của Nhật năm 2003. Hiện ông là giáo sư văn học Nhật danh dự tại Đại học Harvard.

Haruki Murakami là một trong những tác giả nổi tiếng nhất văn học Nhật Bản đương đại. Ông có các tác phẩm tiêu biểu như: Phía Nam biên giới, phía Tây mặt trời (1992), Người tình Sputnik (1999), Kafka bên bờ biển (2002), 1Q84 (2009). Sau khi nổi tiếng với Rừng Na Uy ở tuổi 38, sách của ông được miêu tả như “văn hóa đại chúng” vì tạo ra cơn sốt khắp Nhật Bản và thế giới. Ông nhận Jerusalem Prize – giải dành cho các tác giả viết về tự do, hòa bình, vấn đề xã hội năm 2007. Tiểu thuyết gần đây nhất – Killing Commendatore – ra mắt vào năm 2017. Chương trình radio của ông – Murakami Radio – đến nay có 19 số với nhiều chủ đề, thu hút đông đảo khán giả yêu nhạc jazz.

Hà Thu