10 phim viễn Tây xuất sắc

Ngày 17/9, Cry Macho ra mắt, đánh dấu sự trở lại của Clint Eastwood với phim cao bồi kể từ Unforgiven (1992). Đầu tháng, The Power of the Dog thắng giải “Đạo diễn xuất sắc” tại Liên hoan phim Venice. Các phim Old Henry, Catch the Bullet, The Harder They Fall… phát hành cuối năm càng chứng tỏ đề tài viễn Tây vẫn được quan tâm. Dưới đây là 10 phim xuất sắc theo đánh giá của Viện phim Mỹ.

The Searcher (1956)

Đạo diễn: John Ford
Diễn viên: John Wayne, Jeffrey Hunter, Vera Miles

Trở về sau Nội Chiến, cựu binh Ethan Edwards (John Wayne) nhận ra gia đình anh trai ở Texas đều bị sát hại, cháu gái Debbie (Natalie Wood) còn sống nhưng bị dân da đỏ bắt cóc. Edwards lên kế hoạch tìm kiếm Debbie, với sự giúp đỡ của cậu bé Martin Pawley (Jeffrey Hunter) – người anh nhận làm cháu nuôi.

Năm 1989, Thư viện Quốc hội Mỹ đánh giá tác phẩm “mang ý nghĩa về văn hóa, lịch sử và thẩm mỹ”, trở thành một trong 25 phim đầu tiên được đưa vào Viện lưu trữ phim quốc gia.

Trailer “The Searcher” (1956)

High Noon (1952)

Đạo diễn: Fred Zinnemann
Diễn viên: Gary Cooper, Grace Kelly, Thomas Mitchell

Nhân vật chính là Will Kane (Gary Cooper), cảnh sát trưởng vừa kết hôn, lên kế hoạch sống cùng vợ ở vùng đất mới. Khi chuẩn bị rời thị trấn, anh hay tin gã tội phạm Frank Miller (Ian MacDonald) đang tìm anh trả thù. Sự việc khiến Kane phải tạm gác mọi chuyện để tìm cách đối đầu Miller.

Tại Oscar 1953, phim thắng bốn trên tổng bảy đề cử bao gồm “Diễn viên xuất sắc” cho Gary Cooper. Năm 2007, Viện phim Mỹ xếp tác phẩm ở vị trí 27 trong danh sách “100 phim xuất sắc”.

Trailer “High Noon” (1952)

Shane (1953)

Đạo diễn: George Stevens
Diễn viên: Alan Ladd, Jean Arthur, Van Heflin

Chuyển thể từ tiểu thuyết của Jack Schaefer, phim kể về Shane (Alan Ladd), gã cao bồi có tài thiện xạ. Anh muốn gác bỏ quá khứ, ổn định cuộc sống bằng cách làm thuê cho một chủ trang trại. Tuy nhiên, bọn chăn gia súc ở địa phương liên tục kéo đến gây khó dễ, khiến Shane buộc phải rút súng chống trả.

Tác phẩm gây ấn tượng bởi gam màu Technicolor, thắng giải “Quay phim xuất sắc” tại Oscar 1954. Năm 2001, đạo diễn Woody Allen nhận xét Shane là “kiệt tác của George Stevens”, xếp vào danh sách các phim hay nhất của Mỹ. Nhân vật Shane đứng thứ 16 trong danh sách anh hùng vĩ đại nhất lịch sử điện ảnh.

Unforgiven (1992)

Đạo diễn: Clint Eastwood
Diễn viên: Clint Eastwood, Gene Hackman, Morgan Freeman

Nhà thổ treo thưởng cho ai tìm được kẻ rạch mặt cô gái điếm, khiến cựu sát thủ William Munny (Clint Eastwood) chú ý vì đang cần tiền trang trải cuộc sống. Theo lời mời của chàng cao bồi trẻ Schofield Kid (Jaimz Woolvett), Will lên đường đến thị trấn Big Whisky truy tìm kẻ phạm tội.

Với kinh phí chưa đầy 15 triệu USD, phim thắng lớn phòng vé khi thu về gần 160 triệu USD. Tại Oscar 1993, tác phẩm nhận bốn tượng vàng trên chín đề cử, bao gồm “Phim xuất sắc” và “Đạo diễn xuất sắc” cho Clint Eastwood.

Trailer “Unforgiven” (1992)

Red River (1948)

Đạo diễn: Howard Hawks, Arthur Rosson
Diễn viên: John Wayne, Montgomery Clift, Joanne Dru

Thomas Dunson (John Wayne) dành tâm huyết để xây dựng trang trại gia súc suốt 14 năm. Vì cần tiền sau Nội Chiến, ông cùng con nuôi Matt Garth (Montgomery Clift) đưa gia súc đến Missouri bán vì được giá hơn. Tuy nhiên, bộ đôi gặp nhiều khó khăn suốt hành trình.

Tác phẩm được giới phê bình đánh giá cao, nhận hai đề cử Oscar 1949 gồm “Biên tập xuất sắc” và “Kịch bản xuất sắc”.

Trích đoạn “Red River” (1948)

The Wild Bunch (1969)

Đạo diễn: Sam Peckinpah
Diễn viên:William Holden, Ernest Borgnine, Robert Ryan

Năm 1913, Pike Bishop (William Holden) lập băng cướp để thực hiện phi vụ cuối cùng ở Texas trước khi giải nghệ. Song, kế hoạch bất thành vì có kẻ phục kích, khiến các thành viên phải bỏ chạy đến Mexico.

Tác phẩm giành hai đề cử Oscar 1970 ở hạng mục Kịch bản và Âm nhạc xuất sắc, đứng thứ 79 trong danh sách “100 phim xuất sắc” của Viện phim Mỹ, được đưa vào Viện lưu trữ phim quốc gia năm 1990.

Trailer “The Wild Bunch” (1969)

Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969)

Đạo diễn: George Roy Hill
Diễn viên: Paul Newman, Robert Redford, Katharine Ross

Phim kể về hai thủ lĩnh của băng cướp Hole-in-the-Wall gồm: Butch lên ý tưởng, Sundance thực hiện. Khi miền Tây phát triển, nhóm thường xuyên thất bại vì bị theo dõi. Vì vậy, Butch muốn cả hai đến Bolivia để bắt đầu những phi vụ mới.

Tại Oscar 1970, phim thắng bốn giải gồm Kịch bản gốc, Quay phim, Âm nhạc và Ca khúc xuất sắc. Viện phim Mỹ xếp tác phẩm ở vị trí 73 trong danh sách “100 phim xuất sắc”.

Trailer “Butch Cassidy and the Sundance Kid” (1969)

McCabe & Mrs. Miller (1971)

Đạo diễn: Robert Altman
Diễn viên: Warren Beatty, Julie Christie, Rene Auberjonois

Gã cờ bạc John McCabe (Warren Beatty) đến một thị trấn để mở nhà thổ. Cô gái làng chơi Constance Miller (Julie Christie) phát hiện McCabe chỉ giỏi nói chứ không thông minh, nên gợi ý giúp gã thực hiện việc kinh doanh. Kế hoạch của bộ đôi bị cản trở khi một tập đoàn lớn xuất hiện, gây khó dễ.

Tác phẩm lấy bối cảnh mùa đông ở Cựu miền Tây (Old West) khi tuyết đang rơi và cảnh vật chìm trong băng giá. Đạo diễn Altman xem đây là “phim phản phương Tây” vì bỏ qua hoặc phá vỡ một số quy ước quen thuộc. Với vai Miller, Julie Christie nhận một đề cử “Nữ chính xuất sắc” tại Oscar 1972.

Trailer “McCabe & Mrs. Miller” (1971)

Stagecoach (1939)

Đạo diễn: John Ford
Diễn viên: John Wayne, Claire Trevor, Andy Devine

Chuyện phim kể về chuyến xe ngựa gồm tám người, đủ thành phần như bác sĩ, gái điếm, nhân viên ngân hàng… Trên hành trình từ Arizona đến New Mexico, tất cả phải dẹp bỏ cái tôi để tìm cách đối mặt một nhóm người Da đỏ.

Kịch bản do Dudley Nichols chấp bút, dựa trên truyện ngắn The Stage to Lordsburg của Ernest Haycox năm 1937. Tác phẩm nhận bảy đề cử tại Oscar 1940, thắng hai giải gồm “Nam phụ xuất sắc” (cho Thomas Mitchell) và “Âm nhạc xuất sắc”.

Trailer “Stagecoach” (1939)

Cat Ballou (1965)

Đạo diễn: Elliot Silverstein
Diễn viên: Jane Fonda, Lee Marvin, Michael Callan

Cat Ballou (Jane Fonda) là cô giáo trẻ đầy tham vọng, con gái của chủ trang trại giàu có. Sau khi cha cô bị một tay súng bắn chết, Ballou tìm cách trả thù với sự giúp đỡ của một vài người bạn.

Bộ phim hài duy nhất lọt vào danh sách của AFI, nhận năm đề cử tại Oscar 1965, thắng giải “Nam chính xuất sắc” cho Lee Marvin.

Trailer “Cat Ballou” (1965)

Sơn Phước (Theo AFI)