‘Avatar’ 13 năm chinh phục khán giả

Trước khi công chiếu phần hai vào tháng 12, đạo diễn James Cameron đưa Avatar phần một trở lại rạp từ ngày 22/9. Sau 13 năm, bom tấn tiếp tục thu hút đông đảo người hâm mộ trên thế giới đến rạp để trải nghiệm điện ảnh với chất lượng dạng 4K, chuẩn 48 khung hình/giây, cùng nhiều cải tiến âm thanh. Nhiều chuyên gia phòng vé dự đoán Avatar 1 là tác phẩm đầu tiên chạm mốc 3 tỷ USD.

Hơn một thập niên từ ngày ra mắt, tác phẩm vẫn là đại tiệc kỹ xảo gây choáng ngợp. Thời điểm ra mắt vào năm 2009, Avatar trở thành cơn sốt toàn cầu, là phim đầu tiên được quay hoàn toàn bằng công nghệ 3D. Khán giả ở nhiều nơi trên thế giới từng xếp hàng dài để được thưởng thức thế giới Pandora ảo diệu. Trở lại với định dạng nâng cấp, bom tấn tiếp tục chinh phục công chúng với chất lượng hình ảnh sắc nét, giàu chiều sâu.

Qua óc tưởng tượng của James Cameron, tác phẩm vẽ nên một hệ sinh thái kỳ thú – nơi tộc người Na’vi sống chan hòa cùng thiên nhiên. Chủng tộc người Na’vi được khắc họa như những sinh vật cao lớn, hoạt bát với làn da xanh biếc, đôi mắt long lanh màu vàng hổ phách. Ở cảnh Jake Sully (Sam Worthington) lần đầu lạc trong khu rừng nhiệt đới, khán giả như hòa cùng nhân vật vào chuyến phiêu lưu, nơi có những cây cổ thụ khổng lồ với tán lá bạt ngàn, những sinh vật mạnh mẽ, đoạt mạng người trong giây lát. Đoạn Jake chạm trán với báo Thanator, hiệu ứng CGI (kỹ xảo đồ họa) tạo cảm giác nghẹt thở khi nhân vật đối đầu loại dã thú nguy hiểm bậc nhất thế giới Pandora.

Hiệu ứng nổi 3D giúp những phân cảnh lãng mạn của Jake và Neytiri (Zoe Saldana) – công chúa bộ tộc Omaticaya – thêm giàu chất trữ tình. Người xem một lần nữa sống lại không khí huyền ảo khi những hạt giống của cây linh hồn rơi quanh người Jake, minh chứng cho việc anh là người được thần linh chọn lựa. Cảnh Jake và Neytiri nắm tay nhau bước giữa những thảm thực vật phát quang, bay lượn cùng loài rồng núi Banshee… trở thành phân đoạn tình cảm kinh điển của điện ảnh thế kỷ 21.

Cuộc chiến sử thi giữa chủng tộc Na’vi và quân đoàn đến từ Trái đất được đẩy lên kịch tính khi xem qua màn hình góc rộng của IMAX. Một trong những đoạn cao trào của phim là khi cây tổ của người Na’vi ngã sập vì bom lửa. Biểu cảm đau đớn của Neytiri cùng tiếng thét phẫn uất khi biết cô bị phản bội gợi cảm giác nghẹn ngào cho người xem. Trong buổi công chiếu lại phần một Avatar ở TP HCM tối 22/9, nhiều fan cho biết rơi nước mắt dù đã xem phân cảnh này nhiều lần ở rạp 13 năm trước.

Với thời lượng 162 phút, phim không tạo cảm giác dông dài nhờ chọn đúng các điểm rơi cảm xúc. Một phần ba cuối của tác phẩm chứng tỏ khả năng dàn dựng bậc thầy của James Cameron khi lồng ghép chặt chẽ giữa hình ảnh, âm nhạc giàu cảm xúc và thông điệp nhân văn. Đơn độc, yếu thế trong cuộc chiến chống lại kẻ ác, Jake lật lại thế cờ nhờ niềm tin không bao giờ cạn vào chính nghĩa.

Câu chuyện Avatar 1 vẫn giữ nguyên giá trị thời sự khi cảnh báo về sự tàn khốc của chiến tranh. Trong phim, Trái đất được mô tả như một hành tinh hoang tàn vì nạn phá hoại môi trường, thông qua câu thoại của Jake: “Họ đã giết Mẹ thiên nhiên của họ. Và họ sắp làm điều tương tự tại đây”. Dù Pandora là thế giới giả tưởng, những gì James Cameron nỗ lực cảnh báo là có thực. Lòng tham khai thác tài nguyên của con người – như cách quân đội Trái đất hủy diệt Pandora để tìm khoáng chất quý hiếm Unobtainium – đang khiến những mảng xanh ngày một biến mất.

Trong phim, sau cuộc chiến vì năng lượng, thứ mà con người thực sự khao khát là dòng suối chảy hiền hòa, những ngụm nước ngọt lành… mà người dân Na’vi nỗ lực giữ gìn. Năm 2010, Avatar từng đoạt giải Phim thân thiện với môi trường của Hiệp hội Truyền thông vì môi trường (EMA) – tôn vinh các phim, chương trình và cá nhân có đóng góp tích cực trong việc nâng cao nhận thức của công chúng về thiên nhiên.

Khi Avatar tái chiếu ở rạpViệt, trên nhiều diễn đàn điện ảnh, nhiều người hâm mộ rủ nhau xem lại. Dù không tạo được cộng đồng fan như nhiều series kinh điển Star wars, Harry Potter…, Avatar đánh dấu một bước ngoặt trong công nghệ trải nghiệm phim ảnh, khiến khán giả thấy mình như một phần của phim. Trần Xuân Phúc – một khán giả ở TP HCM – cho biết từng xem Avatar 17 lần trong đợt đầu phim khởi chiếu. Đến nay, anh vẫn giữ đĩa nhạc phim (soundtrack) với ca khúc chủ đề I see you (James Horner viết, Leona Lewis hát). Xem lại tác phẩm ngoài rạp tối 22/9, nam khán giả nói: “Tôi khóc đúng những đoạn từng khóc và trải nghiệm có phần sống động hơn nhờ khâu hình ảnh lẫn âm thanh được nâng cấp”.

Đạo diễn James Cameron cho rằng Avatar 1 sẽ tiếp tục chinh phục các thế hệ khán giả mới. “Có thể họ đã xem trên đĩa blu-ray hay trên các nền tảng khác, tôi tin việc xem phiên bản mới của phim này ngoài rạp sẽ là một trải nghiệm mang tính bùng nổ, đủ sức cạnh tranh với các bom tấn hiện nay”, ông nói trên tờ The New York Times.

Ra mắt năm 2009, Avatar vượt Titanic (cũng do James Cameron đạo diễn) trở thành phim điện ảnh ăn khách nhất mọi thời, cho tới khi Avengers: Endgame xô đổ kỷ lục tháng 7/2019. Phim thu về 2,78 tỷ USD toàn cầu và mở ra cuộc cách mạng trong công nghệ 3D trên màn ảnh rộng. Đầu năm 2021, Avatar thu thêm 12,3 triệu USD trong hai ngày chiếu lại tại thị trường Trung Quốc và đòi lại kỷ lục phim ăn khách nhất.

Trong 13 năm qua, Cameron không đạo diễn phim điện ảnh nào mà dành nhiều thời gian nghiên cứu công nghệ và chuẩn bị kịch bản cho các phần kế của Avatar. Ông hoàn thiện phần hai hồi tháng 9/2020, tiếp tục bắt tay sản xuất phần ba, bốn và năm. Chi phí bốn phần dự kiến khoảng một tỷ USD. Dự án tốn thời gian cho các đúp quay dưới nước cũng như công nghệ motion-capture (diễn viên đóng với các thiết bị ghi nhận chuyển động được gắn trên cơ thể, sau đó cử động, biểu cảm của họ sẽ được kết hợp kỹ xảo để tạo ra cảnh phim).

Mai Nhật